
Ako si Lacy. Matagal ko nang nararamdaman na may kakaiba sa asawa ko na si Damien. Dati, siya ang nagbibigay saya at liwanag sa bahay namin. Palaging masigla, palakaibigan, at bukas sa akin. Pero unti-unti, napansin ko ang pagbabago sa kanya. Naging tahimik siya, laging pagod, at palihim na itinatago ang kanyang cellphone. Parang may tinatago siyang malaking bagay sa akin. Hindi ko maiwasang magduda—baka may iba siyang babae.
Alam kong may mga pagsubok sa buhay, pero hindi ko inakala na ganito kalalim ang distansya na unti-unting nabuo sa pagitan namin. Isang gabi, sobrang late na siya umuwi, lasing pa sa alak. Hindi man lang siya nagkwento o nagsabi ng kahit ano. Diretso siyang nahiga sa kama, habang ako’y nag-iisa sa sala, puno ng takot at pangamba. Sa puso ko, parang sumabog ang lahat ng pagdududa at takot. Kailangan kong malaman ang totoo. Kaya’t nagdesisyon akong maglagay ng hidden camera sa sala—kahit alam kong mali ito. Pero para sa akin, ito ang huling paraan para malaman ang katotohanan.
Kinabukasan, kinakalabit ng kaba ang dibdib ko. Hindi ko agad tiningnan ang footage. Natatakot akong masaktan, natatakot na malaman na totoo ang pinakamasamang hinala ko. Pero habang tumatagal, lalo akong napapansin na lumalala ang malamig na pagitan namin ni Damien. Hindi ko na matiis ang sakit ng hindi pag-alam. Kaya isang gabi, pinatay ko ang ilaw, umupo sa tabi ng laptop, at pinanood ko ang video.
Ang nakita ko? Hindi ang kataksilan na inaasahan ko. Hindi siya kasama ng ibang babae. Sa halip, nakita ko siyang pumasok sa bahay, nauupos sa sofa, hawak ang isang sulat. Nang basahin niya ito, unti-unti siyang napaiyak—tila ba bumagsak ang mundo sa kanya. Nakita ko ang lalaking dati kong minahal, nababalot ng kalungkutan at takot, isang lalaking nahihirapang magdala ng mabigat na pasanin.
Hindi ko maintindihan. Bakit? Ano ang laman ng sulat na naging dahilan ng kanyang pagdurusa? Kailangan kong malaman.
Kinabukasan, habang siya’y mahimbing ang tulog, lihim kong kinuha ang sulat mula sa kanyang coat pocket. Nang mabasa ko ang mga salita, para bang lumubog ang puso ko sa kailaliman ng dagat. Nakalagay doon na siya ay may malubhang sakit — cancer, at malapit nang bumalik sa Kanya. Hindi ko maipaliwanag ang bigat ng naramdaman ko. Ang sakit, ang takot, ang pagkalito.
Hindi ko alam kung paano ko sasabihin sa kanya na nalaman ko na ang lihim na pinipilit niyang itago. Pero gusto kong malaman niya na hindi siya nag-iisa. Gusto kong iparamdam sa kanya na kahit gaano man kalupit ang sakit na ito, magkasama kami. Hindi siya kailanman dapat magdusa nang mag-isa.
Nang magising siya, may takot at lungkot sa kanyang mga mata. “Lacy,” sabi niya, “ayoko sanang malaman mo ito sa ganitong paraan. Ayoko lang na masaktan ka. Akala ko kung itatago ko ito, magiging madali para sa iyo.”
Hindi ko mapigilan ang aking mga luha. “Hindi ka dapat nag-isa dito, Damien. Kami ay magkasama sa laban na ito. Huwag mong isipin na kailangan mong protektahan ako sa sakit mo. Ako ang iyong asawa. Handa akong harapin ito nang magkasama mo.”
Sa pagkakataong iyon, niyakap ko siya ng mahigpit, pinipilit pigilan ang mga luha na bumaha sa aking mga mata. Nais kong malaman niya na mahal ko siya higit pa sa lahat. Kahit anong pagsubok ang dumating, hindi ko siya iiwan.
Ngunit, may isa pa akong gustong ipagtapat sa kanya — isang lihim na matagal ko nang tinatago. Sa kabila ng aking takot, may mga sandali rin akong nadapa sa pagdududa at pag-iisa. Minsan, naisip kong baka hindi ko na kaya ang lahat ng ito. Pero sa pagtingin sa kanya, sa kanyang mga luha, alam kong kaya kong harapin kahit ano basta’t magkasama kami.
Ngayon, mas malapit kami kaysa dati. Ang sakit ay hindi kami sumira; bagkus, mas pinatibay nito ang aming pagmamahalan. Sa bawat araw na dumaraan, pinipili naming harapin ang bukas nang magkasama, puno ng pag-asa at lakas.