Hindi ko makalimutan ang tanong na ‘yon—tanong na bumangga sa puso ko tulad ng alon sa batuhan. Ako si Rica. Pero bago ako naging si Rica, ako si Richard.
Bata pa lang ako, ramdam ko nang may kakaiba sa akin. Habang ang mga pinsan kong lalaki ay naglalaro ng baril-barilan at basketball, ako’y abala sa pagluluto-lutuan at pagkukulot ng buhok ng manika ng pinsan kong babae.
Walang sermon. Walang pagpipigil. Sa bahay, tinanggap ako ng mga magulang ko. Si Mama, minsan pa nga akong sinuklian ng palda habang pabulong na sinabing, “Sa’yo na lang ‘to, huwag mo lang isuot sa labas.”
College. Naging mas matapang ako. Mas pinili ko nang mag-ayos, magkilay, at ipakita kung sino talaga ako. Doon ko nakilala si Kenji—isang Hapones na bumisita sa kumpanya naming partner sa Maynila. Mabait. Tahimik. Mapagmatyag.
Wala siyang tanong kung bakit ako ganito. Tinanggap niya ako. Tiningnan niya ako sa mata, hindi sa katawan. Sa kanya ko naramdaman ang unang totoong pag-ibig.
Isang araw, habang nagkakape kami sa Makati, tinanong niya ako:
“If you want to fully become who you are, I’ll support you. Let me help you become... her.”
Tumigil ang mundo ko. Iyon ang pangarap kong matagal ko nang iniipon pero hindi maabot. Nagpunta kami sa Thailand. Doon ako sumailalim sa sex reassignment surgery.
Pagkagaling ko sa ospital, humarap ako sa salamin. "Ito na ako... si Rica."
Ngunit ilang buwan lang matapos noon, nag-iba si Kenji. Hindi na siya tumatawag. Hindi na rin siya bumalik ng Maynila. Huli kong nabalitaan, may bago na raw siyang kasama—isang babae. Tunay na babae.
Hindi ko alam kung ano ang mas masakit—ang iniwan, o ang pakiramdam na tila hindi na rin kita kilala ang sarili ko.
Gabi-gabi akong umiiyak. Hinahanap ko si Richard. Hinahanap ko si Kenji. Pero pareho silang nawala.
May mga gabing hindi ako makakain. Tititig ako sa salamin, at ang nakikita ko ay isang anyo na dapat ay pinili ko, pero parang hindi akin.
Pumunta ako sa isang LGBTQ+ support group sa Shinjuku, kung saan ako pansamantalang nanirahan. Doon ko unang nasabi: “Nagkamali yata ako.” At sa unang pagkakataon, may yumakap sa akin at walang tanong.
Ang sabi ng isa: “Hindi mo kailangang laging sigurado. Pero pwede kang maging totoo.”
Sa isang maliit na café sa Tokyo ako nagtatrabaho ngayon. Doon ko nakilala si Tori—isang Pilipina ring barista, tahimik pero may lambing sa mata.
Hindi niya tinanong ang nakaraan ko. Wala siyang pakialam kung ano ako noon. Kung anong gusto ko, kung anong gusto kong maging. Basta ang mahalaga, ngumiti ako.
Isang gabi, habang naglalakad kami sa tabi ng ilaw ng lungsod, tinanong ko siya:
“Kung mahal mo ang isang taong may binabalikang sakit, tatanggapin mo pa rin ba siya?”
Ngumiti siya at sabing:
“Kung kaya mong mahalin ang sarili mo kahit sirang-sira ka na... mas madali kitang mamahalin.”
Ngayon, si Rica pa rin ako. May mga araw pa rin ng tanong, ng takot, ng pagdududa. Pero natutunan kong hindi sukatan ng kasiyahan ang laki ng pagbabago sa katawan—kundi ang liit ng galit mo sa sarili mo.
Hindi ko man maibalik si Richard. Hindi ko na rin maibabalik si Kenji. Pero nahanap ko ang sarili ko. At higit sa lahat, natuto akong bumuo muli. Hindi mula sa anyo, kundi mula sa loob.
