Ang Pilipinas ay opisyal nang tumanggap ng tungkulin bilang tagapangulo ng ASEAN mula sa Malaysia. Ayon kay Pangulong Ferdinand Marcos Jr., ito ay isang malaking responsibilidad ngunit may kasamang magagandang oportunidad. Sa 2026, kailangang patunayan ng bansa na kaya nitong harapin ang tatlong pangunahing isyung matagal nang sinusubok ang pagkakaisa ng ASEAN.
Una, ang usapin sa Code of Conduct (COC) sa South China Sea. Mahigit dalawang dekada nang pinag-uusapan ito ngunit wala pang malinaw na kasunduan. Layunin ni Marcos na tapusin ito sa 2026, ngunit maraming bansa, kabilang ang China, ang hindi pabor sa isang legal na kasunduan. Habang pinamumunuan ng Pilipinas ang usapan, patuloy naman ang tensyon sa pagitan ng Manila at Beijing.
Pangalawa, ang krisis sa Myanmar. Patuloy ang pamumuno ng militar at bigo pa rin ang plano ng ASEAN na magdala ng kapayapaan sa bansa. Plano ni Marcos na makipag-ugnayan sa iba pang lider upang magkaroon ng pagkakaisa bago ang eleksyon sa Myanmar sa Disyembre. Kung walang kasunduan, sinabi niyang kikilos ang Pilipinas nang mag-isa para sa kapayapaan.
Pangatlo, ang hamon sa ekonomiya dahil sa alitan sa kalakalan ng Estados Unidos at China. Naniniwala si Marcos na dapat magtulungan ang ASEAN upang manatiling matatag ang ekonomiya ng rehiyon. Sa kabila ng presyur mula sa malalaking bansa, nakikita ng Pilipinas ang pagkakataong palakasin ang ugnayan ng ASEAN at mapanatili ang balanse sa pandaigdigang kalakalan.
Ang mga hamong ito ay susubok sa liderato ng Pilipinas bilang tagapangulo ng ASEAN. Ngunit ayon kay Marcos, mananatili siyang positibo at determinado na maitaguyod ang kapayapaan, kaunlaran, at pagkakaisa sa rehiyon.